УБ Хотод ажиллаж, амьдарч, сурч байгаа Батширээт сумын иргэдэд сумын соёлын төв, ардын авъяастнуудын хамтарсан “Уринхан hайхан Батширээтэмни” тайлан тоглолтыг 2014 оны 5-р сарын 10-нд Монголын Хүүхдийн Ордонд анх удаа зохион байгууллаа. Тоглолтонд ОХУ-ын Усть Ордын тойргийн гавъяат дуучин П.Бадрал, дуучин Д.Нямдаваа, “Хан Хэнтий чуулга”-ын дуучин Б.Эрдэнэтуяа, Дорноговь аймгийн “Саран хөхөө театар”- ын дуучин Батширээт сумын иргэн Л.Эрдэнэбаяр, МУСТА Н.Амаржаргал, залуу ардын авъяастнууд оролцов. “Онон Хатан ижий 2014” яруу найргийн наадам МУТС яруу найрагч Н.Нямдоржын 80 насны ойд тохиолдуулан зохион байгуулав. Уг наадамд Ардын уран зохиолч СГЗ Тангадын Галсан, Л.Нямаа, Д.Нямаа, МЗЭ “Болор цом”-ын эзэн Г.Мөнхцэцэг, А.Эрдэнэ-Очир, Нацагдоржийн шагналт яруу þ÷ ʲĞʓ Хан Хэнтий хоймор нутаг 263 найрагч Ж.Баяржаргал болон Хэнтий, Сүхбаатар,Говьсүмбэр, Төв аймаг, Орхон, Эрдэнэт, Дундговь, Дорнод аймгуудаас хүрэлцэн ирсэн 32 яруу найрагчид, Батширээт сумын залуу яруу найрагчид оролцож, наадмын тэргүүн байранд Нацагдоржийн шагналт Болор цомын эзэн яруу найрагч Ж.Баяржаргал тэргүүллээ. ОНХС-ийн хөрөнгөөр Соёлын төвд 150 хүний суудалтай үзэгчдийн сандал болон уулзалтын ширээ, хурлын индэрийг 6615.0 мянган төгрөгөөр худалдан авч хөрөнгө оруулалт хийгдлээ. Үндэсний хөтөлбөрийн хүрээнд Ардын бий биелгээгээр Дэлхийн Геннисийн бүртгэлд Бий биелгээ бүжгийг оруулах арга хэмжээнд Хөгжмийн багш хүүхэд 5, том хүн 2-ийг оролцуулж, Хойд бүсийн бий биелгээний тэмцээнд хамтлагаар 2-р байр, гоцлол 1-р байр тус тус эзэлсэн. ИТХ-ын дарга Д.Гансүрэнгийн санаачлагаар “Ёохор” ардын урлагийн их наадмыг зохион байгуулж нийт 13 сумын 17 баг оролцож тайзны бүжгийн төрлөөр Өмөндэлгэр сум 1-р байр, Ерөө сум 2-р байр, Батширээт сум 3-р байр тус тус эзлэн уламжлалт бүжгийн төрлөөр Буриад улсын Ага тосгоноос ирсэн Магтаал бүлгэм 1-р байр, Гуламта бүлгэм 2-р байр, УБХын ЧДүүрэг 3-р байр тус тус эзэлснээс наадмын Гран при шагналыг Буриад űʢĬʗĞ˃ĕɐʢŀʖĬʌĮ Хан хэнтийн хоймор нутаг 264 Улсын Ага тосгоны Этигэл бүлгэм хүртэж Ахмадын шилдэг бүжиг төрөлд Могойт тосгон, Хүүхдийн шилдэг тайзны бүжгээр Норовлин сум, Үзэгчдийн таашаалд нийцсэн тайзны бүжгээр Биндэр сум, Шилдэг бүжгийн дууны төрөлд Батширээт сум, Шилдэг тайзны хувцасаар Өмнөдэлгэр сум тус тус номинациудаар шалгарч “Ёохор 2015” ардын урлагийн наадам амжилттай зохион байгуулагдлаа. “Тоонот” хамтлаг тайзны бүжгийн төрлөөр 3-р байр, язгуур бүжиг төрлөөр тусгай байр тус тус эзлэн амжилттай оролцлоо. “ЁОХОР-2016” ардын урлагийн хоёрдугаар наадам Батширээт суманд зохион байгуулагдаж өнгөрлөө. Наадмын зорилго нь Буриадын эртний тойрон бүжиг Ёохорыг сэргээн хөгжүүлэх, хадгалж хамгаалах, хойч үедээ өвлүүлэх юм. Наадамд Хүлэнбуйр, Улаанбаатар хотын Баянзүрх, Чингэлтэй, Налайх, дүүрэг, Батширээт зэрэг 6 хамтлагийн 74 бүжигчид уламжлалт, орчин үеийн гэсэн 2 төрөлд ур чадвараа сорьсноос Уламжлалт бүжгийн төрөлд 1-р байранд Хүлэнбуйр аймгийн Өвөө хушуунаас оролцсон “Үйдхэн” хамтлаг, 2-р байранд Сонгинохайрхан дүүргийн “Мойлхон” хамтлаг, Орчин үеийн төрөлд 1-р байранд Хэнтий аймгийн Батширээт сумын “Тоонот” хамтлаг, 2-р байранд Баянзүрх дүүргийн “Цоглог” хамтлаг, 3-р байранд Сонгинохайрхан дүүргийн “Домог” хамтлаг тус тус шалгарав. Шилдгийн шилдэг Гранпри шагналыг Баянзүрх дүүргийн “Төвөргөөн” хамтлаг хүртэж цом 3 сая төгрөгөөр шагнагдсан байна. - Аймгийн хэмжээнд зохион байгуулагдсан “ЧОЙНОМЫН ЕРТӨНЦ 2016” уран уншлагын уралдааны 1-р шатнаас шалгарч Тэргүүн байр þ÷ ʲĞʓ Хан Хэнтий хоймор нутаг 265 эзэлсэн сурагч У.Уранчимэг, иргэн Ч.Цэндсүрэн нар нь Чингис хотод нэгдсэн шалгаруулалтанд оролцож уг уралдаанд сурагч У.Уранчимэг нь 2-р байранд шалгарав. - Бэрх хотод зохион байгуулагдсан “АЛТАН ГУРГАЛДАЙ” эстрад дуу дуулаачдын аймгийн уралдаанд эстрад дууны төрөлд О.Эрдэнэбат 1-р байр, Э.Түвшинжаргал 2-р байр, хамтлаг дууны төрөлд 1-р байр тус тус эзэлсэн амжилттай байна. Сумандаа “АЛТАРГАНА 2016” бага наадмыг зохион байгууллаа. БАДуу дуулаачдын наадамд 7-15 нас Д.Эрдэнэтуул 3-р байр, 16-30 нас Э.Түвшинжаргал 1-р байр, 31-50 нас Д.Баяраа 1-р байр, Ц.Дарьханд 3-р байр, 51-ээс дээш нас Н.Амаржаргал 2-р байр, Үлгэрч, ерөөлч, магтаалчдын уралдаанд У.Уранчимэг 2-р байр, Буриадын уламжлалт гар урлалын үзэсгэлэнд Б.Тэмүүжин 1-р байр, Д.Хандсүрэн 1-р байр, Дуламсүрэн 2-р байр, “Буриад хувцас, уламжлал ба орчин цаг” загвар зохион бүтээгчдийн уралдаанд Балжмаа, Саруул нарын үндэсний хувцас 3-р байр, Орчин үеийн буриад дууны уралдаанд 2-р байр, Эсээ бичлэгийн уралдаанд Цэрэнханд 2-р байр, Гэрэл зургийн уралдаанд Ц.Одбаясах 1-р байр, Номын үзэсгэлэн уралдаанд Ч.Ган-Өлзийгийн Буриадын тухай ном 1-р байр, “Буриад хүний нэг өдөр” наадамд 2-р байр тус тус эзлэн ардын авьяастнуудыг өргөн хүрээтэй оролцуулж хамт олноороо Тэргүүн байр эзэлж амжилттай оролцож Улаан-Үд хотод болсон “АЛТАРГАНА 2016” буриадын их наадамд оролцов. 2016 онд Багануур, Улаанбаатар хотод Батширээт сумын Соёлын төвийн ажилчид болон ардын авьяастнуудын хамтарсан “Уринхан hайхан Ширээтэмни” тоглолыг нутгийн зон олондоо хүргэв. Манай тоглолтонд урилгаар МУГЖ Н.Төмөрхуяг, дуучин Д.Нямдаваа, СТА дуучин С.Бичүү, СТА űʢĬʗĞ˃ĕɐʢŀʖĬʌĮ Хан хэнтийн хоймор нутаг 266 дуучин Н.Мөнгөншагай, СТА жүжигчин Ж.Алтаншагай, дуучин Сүрэнлхам, Баяр-Энх гэсэн дуучид ая дуугаа өргөлөө. Манай тоглолтыг сэтгэл зүрхээрээ дэмжиж тусалсан бүх нутгийн зон олон мөн тоглолтыг маань чимж УБТЗын ДБЧ-ын хамт олон, Багануурын Өргөө соёлын ордон, нутгийн ардын авьяастнууд болох СТА Н.Амаржаргал, дуучин Энхбат, ТАА Дашмаа, ардын авьяастан О.Эрдэнэбат, Б.Даваасүрэн нар оролцолоо. Улаанбаатар хотод болсон “АВЯАСЛАГ ХЭНТИЙЧҮҮД 2016” уралдаанд сумаас 8 оролцогч Түвшинжаргал /Нийтийн дуу/, Мөнхсаран /Нийтийн дуу/, Ариун-Эрдэнэ /Эстрад дуу/, Дөлгөөн /Эстрад дуу/, Төрмөнх /Эстрад дуу/, Даваасүрэн /Эстрад дуу/, Бат-Эрдэнэ /Эстрад дуу/, Саруулзул /Мисс/ гэсэн төрлүүдээр оролцож 2-р шатанд Түвшинбаяр /нийтийн дуу/, Ариун-Эрдэнэ /эстрад дуу/, Дөлгөөн /эстрад дуу/, Саруулзул /мисс/ тунаж үлдсэнээс САРУУЛЗУЛ- миссийн төрөлд амжилттай оролцож “ТЭРГҮҮН МИСС”-ийн титмийн авсан амжилттай байна. Соёлын төв нь АБТА, МУСТА Д.Гомбо-Очирын нэрэмжит “Ёочин” хөгжим тоглогчдын анхдугаар уралдааныг санаачлан хүүхэд, насанд хүрэгчдийн дунд амжилттай зохион байгуулж нийт насанд хүрэгчид 6 хөгжимчин, 16 хүүхэд хамрагдан авьяас чадвараараа өрсөлдөснөөс 1-р байр Өмнөдэлгэр сумын сурагч С.Учрал, 2-р байр Б. , 3-р байр Н.Хулан, нэрэмжит шагналаар Б.Цацрал, насанд хүрэгчдэд 1-р байр О.Уранцэцэг, 2-р байр Х.Мөнх-Ундрах, 3-р байр О.Уранчимэг, тусгай байр С.Мөнхтогоо нар амжилттай оролцолоо. Батширээт сум байгуулагдсаны түүхт 65 жилийн ойг тэмдэглэн өнгөрүүлэх þ÷ ʲĞʓ Хан Хэнтий хоймор нутаг 267 арга хэмжээний хүрээнд “Насны алхаа” бүтээлч үйлсийн аяныг 29-65нас, 66- аас дээш насны ангилалаар нийт 12 насны алхааны 13 хандивийн тоглолт бэлтгэн 13 нийтийн бүжиг зохион байгууллаа. Батширээт сум байгуулагдсaны 65-н жилийн ойн баяр наадмын хүндэтгэлийн тоглолтонд “Домог амилсан нутаг”, “Алтаргана”, “Хөх Монголын удам”, “Зэрэглээн дундах төвөргөөн”, “Худир Буриад”, “Еэхэр наадан” бүжиг, 65-н жилийн баяр наадмын нээлтэнд “Даага, Хүүхэлдэй”, “Хүндэтгэлийн бүжиг”, “Тугийн бүжиг”, “Толин хул” бүжгүүдийг нийт 80 гаруй хүүхэд, залуусын бүрэлдэхүүнтэйгээр ойн арга хэмээний үйл ажиллагааг зохион байгуулав. Монгол туургатны урлаг соёлын өвийг баяжуулан хөгжүүлэх, залуу үеийнхэнд ардын уламжлалт өв соёл, зан заншлаараа бахархах үзлийг төлөвшүүлэх, харилцан суралцах зорилго бүхий жил бүр уламжлал болон зохион байгуулагддаг буриадын тойрон бүжиг “Ёохор 2017” ардын урлагийн наадамд 17 хүүхэд залуучуудыг хамруулан уламжлалт болон чөлөөт төрөлд Ивалгийн район, Дэлгэрхаан сум, Биндэр сум, Баянзүрх дүүрэг, Батширээт сум гэсэн 5 баг хамтлаг оролцоноос сумын “Тоонот” бүжигийн хамтлаг уламжлалт төрлөөр дэд байр, чөлөөт төрөлд гурав дугаар байр тус эзлэн нийт оноогоор “Гранпри” шагналыг хүртсэн амжилтыг үзүүлээд байна. 2017 онд Соёлын төвийн зүгээс “Манлай явсаныг тань мартахгүй” űʢĬʗĞ˃ĕɐʢŀʖĬʌĮ Хан хэнтийн хоймор нутаг 268 цэнгүүнийг зохион байгууллаа. Цэнгүүндээ Киномеханикч Ц.Аюурзанын алдрыг тэмдэглэлээ. 1973 оноос хойш Батширээт сумын Соёлын төвд киномеханикчаар тасралтгүй 31 жил ажилласан байна. Энэ хугацаанд авсан шагнал урамшуулал: - АЛТАН ГАДАС одон 2016 - Хөдөлмөрийн хүндэт медаль 1993 - БНМАУ-ын Соёлын Яамны жуух бичиг 1982 - МУ-ын Кино үзвэрийн газрын жуух бичиг 1982 - МУ-ын Цагдан сэргийлэх газрын жуух бичиг 1981 - Аймгийн соёлын байгууллагийн аварга ажилтан 1978 - Аймгийн хөдөлмөрийн аварга 1986 - V жилийн гавшгайч, VI жилийн гавшгайч, VII жилийн гавшгайч, VIII þ÷ ʲĞʓ Хан Хэнтий хоймор нутаг 269 жилийн гавшгайч болон 60- аад Баярын бичиг зэргээр шагнагдсан байна. Буриад улсын Ага аймагийн Амарсайн чуулгад зохион байгуулагдсан Ардын жүжигчин, нэрт дуучин, Ph.D Лхасран Лодонович Линховоин нэрэмжит 3 жилд нэг удаа зохиогддог Олон улсын дуулаачдын уралдаанд Хэнтий аймгаа төлөөлөн ардын дууны төрөлд Соёлын төвийн бүжгийн багш Э.Түвшинжаргал дэд байр эзлэн амжилттай оролцолоо. Хөгжмийн багш Ч.Мижидсүрэн нь МУСТА цол тэмдэгээр шагнуулан мөн Хэнтий аймгийн хэмжээнд 2019 оны шилдэг соёлын төвийн хөгжмийн багшаар шалгарав. “Гэгээн наранд ойрхон өслөө” уран бүтээлийн тайлан тоглолтоо нутгийн ард иргэддээ толилуулав. Биндэр, Батширээт, Дадал суманд зохион байгуулагдсан “АЛТАРГАНА”2014, 2016, 2018 бага наадмуудад амжилттай оролцосоор ирсэн бөгөөд “Алтаргана-2022” бага наадмын бэлтгэл хангаж ажиллаж байна. “Алтан гургалдай 2018” эстрад дууны тэмцээнд соёлын төвийн ажилтанууд, ардын авъяастнуудын хамт оролцон Э.Түвшинжаргал 1-р байр, Бүжгийн багш О.Эрдэнэбат 3-р байр, Хамтлаг төрөлд 1-р байр /Г.Ганзолбоо, űʢĬʗĞ˃ĕɐʢŀʖĬʌĮ Хан хэнтийн хоймор нутаг 270 Б.Төрмөнх, О.Эрдэнэбат, Э.Түвшинжаргал/, ЕБС-ийн сурагч М.Ууганбаяр 3-р байр тус тус эзэлсэн амжилттай байна. Мөн Хойд бүсийн сумдын “Урлаг-спортын наадам”-д Гар бөмбөг /эрэгтэй /-М.Цэнгэлбаяр ахлагчтай баг 1-р байр, Гар бөмбөг /эмэгтэй /-Б.Мөнгөнцэцэг ахлагчтай баг 1-р байр, Шатар /эрэгтэй /- Г.Амарсанаа 1-р байр, Шатар /эмэгтэй /- Б.Хулан 1-р байр, Буухиа /4х100 /- М.Од-Эрдэнэ, С.Отгонбилэгт, М.Одончимэг, Ц.Анар нар 2-р байр, Дартс-Б.Алтангэрэл, В.Чулуун, Р.Золбоо нар 2-р байр, 3000 метрийн гүйлт-Н.Мөнхсаран 2-р байр, Олс таталт-Ч.Баярбат ахлагчтай баг 2-р байр, Зохиолын дуу-О.Эрдэнэбат 1-р байр, Н.Мөнхсаран 3-р байр, Страд дуу- О.Эрдэнэбат 2-р байр, Хамтлаг дуу- Золбоо хамтлаг 1-р байр эзэлсэн амжилт гаргав. 2019 онд Төрийн болон Төрийн бус байгууллага ААНэгжүүд дарга удирдлагуудын хамтарсан “ЗОН ОЛОНДОО ӨРГӨХ ДУУН ЦАЦАЛ” бүрэн хэмжээний тоглолтыг зохион байгууллаа. Ардын дууг сэргээх, өв соёл, урын санг бусдад түгээн дэлгэрүүлэх, малчдын авьяас чадварыг хөгжүүлэх, урлагийн гоо зүйн мэдрэмжийг дээшлүүлэх, өсвөр үеийнхэнд сурталчилан таниулах зорилгоор Яндагийн Цэрэндоржийн санаачлагаар сумын малчдын дунд зохион байгуулагдсан насанд хүрэгчдийн дунд “Хаврын найраг” ардын дуу 2019 дууны уралдааныг Хурх багийн Аймгийн сайн малчин Яндагийн Цэрэндоржийн гэр бүл 810000 төгрөгөөр шагналын санг ивээн тэтгэж хамтран зохион байгуулсанаар нийт þ÷ ʲĞʓ Хан Хэнтий хоймор нутаг 271 23 малчин авъяастнууд оролцож Барх багийн малчин Б.Эрхэмбаяр 1-р байр, О.Өлзий-Орших 2-р байр, үзэгчдийн таашаалд Г.Тунгалаг, Норовлин багийн малчин Мөнх-Амьдрал тусгай байр, Хурх багийн иргэн Ц.Чой 3-р байр, О.Очирбат тусгай байр тус тус эзэлж амжилттай зохион байгууллаа. Мөн “Малчин ТВ” урилагаар ирж ажиллав. 2019 онд Соёлын төвийн дэргэдэх “Тоонот” бүжгийн хамтлаг нь “Ёохор Хатар 2019” ардын урлагийн наадмын Гранпри шагнал, “Чингис фистиваль-2019” олон улсын наадмын Гранпри шагналыг тус тус хүртсэн амжилт гаргав. “ЁОХОР ХАТАР -2019” наадмын хүрээнд Эрдэм шинжилгээний бага хуралыг Соёлын өвийн үндэсний төв, Монголын Буриадын төв холбоо, СУИС-ийн Соёл, урлаг судлалын хүрээлэн, Хэнтий аймгийн Батширээт сумын ЗДТГ, “Батширээт хөгжлийн сан” ТББ, Батширээт сумын соёлын төв хамтран амжилттай зохион байгууллаа. БСШУСЯ-ны Соёл урлаг дэмжих сангийн төслийн 5 сая төгрөгийн санхүүжилтээр “ Ёохор- Хатар 2019” ардын урлагийн наадмын эрдэм űʢĬʗĞ˃ĕɐʢŀʖĬʌĮ Хан хэнтийн хоймор нутаг 272 шинжилгээний бага хурлын эмхэтгэл , баримтат кино бүтээгдэн үзэгч уншигчдын сонорыг мялаалаа. Батширээт сумын зохиолч, залуу яруу найрагч, ардын авьяастнуудын “Уринхан hайхан ширээтэмни” бүтээлийн чуулган ном, CD Номын эх бэлтгэл, материалыг 2016 оноос бэлтгэн цуглуулж 2019 онд 5 сая төгрөгийн хандивын санхүүжилтээр 200 ш ном, 200ш CD хэвлэгдэн уншигч сонсогчдын сонорт хүрлээ. СОЁЛЫН АЖИЛТНЫ ӨДӨР-2019 Хэнтий аймгийн Соёлын ажилтны баярыг манай суманд 2019 онд Хэнтий аймгийн БСУГ-тай хамтран ёслол төгөлдөр тэмдэглэн өнгөрүүллээ. Аймгийн соёл урлагийн бодлого, зорилтыг хэрэгжүүлэх ажлын хүрээнд соёлын ажилтны баярыг нэгдсэн зохион байгуулалттай тэмдэглэн өнгөрүүлж байгууллагуудын хоорондын ажлын уялдаа холбоог бэхжүүлэх зорилготой баярын арга хэмжээнд 15 сумын þ÷ ʲĞʓ Хан Хэнтий хоймор нутаг 273 нийт 100 гаруй ажилтан албан хаагчид оролцсон бөгөөд Соёлын төвүүдийн урлагийн анхдугаар наадам зохион байгуулагдаж Батноров сумын Соёлын төв тэргүүн байр эзлэн Хэнтий аймгаа төлөөлөн улсад оролцох эрхээ авлаа. Тус өдөрлөгт зориулж баярын хурал, Батширээт сумын Соёлын төвийн үе үеийн ажилтан албан хаагчид, ардын авьяастнуудын хамтарсан талархалын тоглолт, Батширээт сумын соёлын төвд ажиллаж басан үе үеийн ажилтан албан хаагчдын гэрэл зургийн үзэсгэлэн, хүндэтгэлийн хүлээн авалт, соёлын нийт ажилтнуудын дунд “Бэсрэг наадам” зохион байгуулагдав. Энэ оны шилдэг соёлын ажилчдыг БСУГ-аас тодруулсан бөгөөд Хэнтий аймгийн шилдэг хөгжмийн багшаар Ч.Мижидсүрэн тодров. Туршлага солилцох ажил: Дархан-Уул аймгийн соёл урлагийн байгууллагуудад туршлага солилцох журмаар Дархан-Уул аймгийн музей, номын сан, Залуучууд театр, Орхон сумын соёлын төвийн үйл ажиллагаатай танилцаж ажил хэрэг болгохоор олон сайхан санааг авч туршлага солилцож ирэв. 2021 он. Соёлын төвийн хамт олон Улсын төсвийн хөрөнгө оруулалтаар шинээр 300 хүний судалтай Соёлын űʢĬʗĞ˃ĕɐʢŀʖĬʌĮ Хан хэнтийн хоймор нутаг 274 төвийн барилгын ажил хийгдэж байна. 2022 он. Батширээт сум байгуулагдсаны түүхт 70 жилийн ойг тэмдэглэн өнгөрүүлэх ажлын хүрээнд уламжлал болгон зохион байгуулддаг “Насны алхаа” бүтээлч үйлсийн аяныг эхлүүлэн 12 алхаа буюу ЕБС-ийн 9-44- р төгсөлт хүртэл анги хамт олон буюу нийт 36 төгсөлт, нутгийн хүргэн бэрүүдийн алхаа нийлээд 13 алхагч нарын нэгдсэн бүтээлч үйлсийн аян 70 жилийн үйг угтан сумын төв зам дагуу төмөр хайс хийж мод тарих ажлыг хийж гүйцэтгэсэн байна. 1 алхаа буюу 3 төгсөлт нийлж 3өдрийн турш 50м газар төмөр хашаа захиалан хийж суманд хүлээлгэн өгч бүтээлч ажил хийн урлагийн тоглолт бэлтгэн тоглож тоглолтоос орсон 8 сая гаруй төгрөгийн орлогыг сумын ойд хандивлалаа